YASSIADA DA BİR TERMELİ:
DEMOKRAT PARTİ(DP)
SAMSUN MİLLETVEKİLİ
ABDULLAH KELEŞOĞLU
“Devlet-i Âliyeyi Osmaniye/Âli
Osmanlı Devleti”nin 20. asrın başlarındaki hâl-i pür melâli…
Şimdiler de,“İkinci
Meşrutiyet”in, ‘çok partili siyasî hayat’ın, 110. seney-i devriyesi de geçmek
üzere…
“Osmanlı Mebuslar Meclisi…” “Son Osmanlı Mebuslar Meclisi..”
Ve bildiğimiz malûm ‘tarihî
vetireler’, ‘tarihî gelişimler…’
“Gazi Mustafa Kemal ATATÜRK”
‘Başbuğ’luğunda, “Yeni Bir Türk Devleti”mizin kuruluşu…
29.Ekim.1923…’Türkiye
Cumhuriyeti Devleti…’
Merhum”Başbuğ Atatürk”ün,
“Müslüman Atatürk”ün, “Halk Fırkası”nı, günümüzdeki anlamı ile “Cumhuriyet Halk
Partisi(CHP)”ni kuruşu…
Yeniden “Çok Partili Hayata
Geçiş Çalışmaları…”
Ve “07.Ocak.1946”da,
“Demokrat Parti(DP)”nin kuruluşu…
1950-1960 yılları arası…
Merhum ‘Demokrasi Şehidi’
Ali Adnan MENDERES ‘Liderliği’ndeki, ‘on senelik’, “ Tek Parti İktidarı
/Demokrat Parti(DP) İktidarı Seneleri…”
1922 doğumlu,Termeli
Abdullah KELEŞOĞLU…
Daha 32 yaşında iken;
02.Mayıs.1954’de yapılan; DP’nin %57 rey aldığı, 502 Milletvekili kazandığı
seçimlerde; 502 milletvekilinin biri de Termeli, Demokrat Parti(DP) Samsun
Milletvekili, Yassıada da yargılanan Abdullah KELEŞOĞLU…
1954 yılı, 10. Yasama
Dönemi milletvekili…
Yine daha 35 yaşında iken; 27.Ekim.1957’de yapılan;
DP’nin %47,9 rey aldığı, 424 Milletvekili kazandığı seçimlerde; 424
milletvekilinin biri de Termeli, Demokrat Parti(DP) Samsun Milletvekili,
Yassıada da yargılanan Abdullah KELEŞOĞLU…
1957 yılı, 11. Yasama Dönemi
milletvekili…
“TBMM Albümü”(1)nde de
görüldüğü üzre…Avukat, Hukukçu, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi mezunu…
Türkiye’mizde ‘on sene
süren’ “Demokrat Parti(DP) İktidarı/Tek Parti İktidarı” seneleri…
Hem de “Demokrat Parti
Kadroları”na, ‘Ne kadar da kaliteli kadrolar” dedirten seneler…
Merhum Ali Adnan
MENDERES’ler dışında, Trabzon’dan rahmetli tarihçilerimizden ‘Osman
TURAN’ların; Isparta’dan ‘Said BİLGİÇ’lerin; Samsun’dan da ‘Tevfik İLERİ’lerin
‘Milletvekili’ seçildiği seneler…
Merhum Termeli,
Demokrat Parti Samsun Milletvekili Abdullah KELEŞOĞLU da,daha ‘genç’ denilecek yaşlarında, böyle bir
“Demokrat Parti Kadroları”ndan…
27.MAYIS.1960
ASKERÎ DARBESİ ve YASSIADA’YA UZANAN HAYAT YOLCULUĞU
Yine bir “Cuma Günü”
yapılan; “Cumhuriyet Tarihimizin İlk Darbesi” olarak da bilinen “27.Mayıs.1960
Askerî Darbesi…”
“Yassıada Mahkemeleri…”
“Yassıada Yargılamaları…”
Sözde “Yüksek Adalet
Divanı Başkanı (S/Z)alim BAŞOL” ‘öncülüğü’ndeki ‘adalet dağıtıcıları’nın
‘Mahkemeleri…’, ‘Yargılamaları…’
“Akla hayale
gelemeyecek kertede”, yüzlerce “Demokrat Parti(DP) Kadroları”na yapılan;
‘mobbingler’, ‘hakaretler’, ‘psikolojik işkençeler’, ‘fizikî şiddetler…’
Hepimizin bildiği
‘infazlar’, ‘idam infazları’, kurulan ‘darağaçları’ ve “Kara Eylül”ler…
İşte 1954 ve 1957
senelerinde, daha ‘genç’ denilecek yaşlarda, “Demokrat Parti(DP) Kadroları”
safında yer almış olan,Termeli, Demokrat Parti(DP) Samsun Milletveki Abdullah
KELEŞOĞLU da, “Yassıada Mahkemeleri”nde yargılananlardandı…
“Yassıada
Davaları” diye bilinen “11 Dava” çeşidi mevcut…
“Köpek
Davası”, “6-7 Eylül Olayları Davası”, “Topkapı Olayları Davası” gibi…
2006 senesinde,
46 sene sonra “erişime açılan” ‘Yassıada Zabıtları’, ‘Yassıada Tutanakları’,
işte bu çeşit ‘dava’ları, ‘yargılamaları’ da kapsıyor ve bazı ‘Demokrat
Parti(DP) Zihniyet Sahipleri’nce de, “11 Ayrı Kitap Seti” hâlinde
‘kitaplaştırılmış’ bile…(2)
“Türkiye
Cumhuriyeti Başbakanlık Devlet Arşivleri Cumhuriyet Arşivleri Daire
Başkanlığı”nca da(bu fakir, bir tür erişemese de),”Yassıada Mahkemeleri
Tutanakları” ‘erişime açık…’
“Türkiye Büyük
Millet Meclisi” resmî web sitesince de ‘açık erişim’ le ‘erişmek’ mümkün.(Bu
fakir de, bu şekilde ‘erişti…’)
Merhum Termeli,
Demokrat Parti(DP) Samsun Milletvekilliğini, 1954 ve 1957 senelerinde, 10. ve
11. Yasama Dönemlerinde milletvekilliği yapmış
olan Abdullah KELEŞOĞLU, “Yassıada Davaları”nda; “Anayasa’yı İhlâl Davası”ndan
“Yargılanmış…”
Birinci sırada
merhum Celâl BAYAR’ın; ikinci sırada merhum ‘Demokrasi Şehidi’miz Ali Adnan
MENDERES’in “Sanık” olduğu, “398 Demokrat Parti(DP) Sanıkları Kadrosu”nda,
merhum KELEŞOĞLU ‘Yargılanmış…’
14/Ekim/
1960’da, “Birinci Oturum” ile başlamış; “Ellidördüncü Oturum 2. Celse” ile
14/8/1961’de,”Anayasa’yı İhlâl Davası Yargılamaları” tamamlanmış…
Yine sözde “Yüksek Adalet
Divanı”nca ve ‘Başkan’ı “(S/Z)ALİM BAŞOL” ‘öncülüğünde…”
9.6.1961 tarihli
“17.Oturum”da, “349. Sanık” Abdullah KELEŞOĞLU, “347. Sanık Abdullah KELEŞOĞLU”
oluyor..Toplam ‘sanık’ sayısı 398 sanık’tan; 396 sanık sayısına
düşüyor…’Tahliye’ vesaire…
10/8/1961
Perşembe tarihli “Anayasa’yı İhlâl Davası” ‘Yargılamaları’nda ise, bu sefer de
“347. Sanık”lıktan, “346. Sanık Abdullah KELEŞOĞLU” ‘sanık numarası’na sahip
oluyor…
Merhum
KELEŞOĞLU; “10 Ay” süren ‘Yargılamalar’ boyunca; “Yassıada Tutanakları”nın
“Anayasa’yı İhlâl Davası Tutanakları”nı okuyup bitirdiğimizde;sadece ‘kendini
savunacak’, “müdafî” isim hânesinde, daha ‘birinci oturum’da, “Cahit ARLI(Yok)”
yazıyor ve “Ellidördüncü ve Son Oturuma” kadar da; “kendini savunacak” bir
“müdafî”si bile olmayanlardan…
“Yassıada Anayasa’yı
İhlâl Davası Tutanakları”nın bu kısımlarını okurken; “-Bu ‘Terme Keleşoğlu
Sülâlesi de neymiş böyle!? “Evlâdları”nı ‘Yassıada’da , neredeyse ‘yalnız
bırakmışlar’ dedirtti!!!
Ve zikredilen
‘tutanaklar’da da, “takrir mes’elesi”nde, ‘hastalandığından’, “3 sahifeyi ve 6 sahifeyi bulan dilekçe ve yazılı ifâdeleri”nden
bahsediliyor..
“İlk Defa”, “geniş
bir savunması”nı, “ifâdesini” ise; “20. Oturum”un ‘Üçüncü Celse’sinde gördük ve
okuduk: “……-Bol döviz tahsisatı ve kredi almadım. İdare meclislerinde vazifem
yoktur.Gayr-i meşru servetim olmadığına dair Yüce Divân’dan tarafıma tebligat
yapılmıştır. Maruzatım bu kadardır…”(3), dediği ve resimli tutanak belgesinde
de gördüğünüz üzre; “-Allah’ına gurban!!! Böyle bir adam! Böyle bir Demokrat
Partili(DP), Termeli Abdullah KELEŞOĞLU”, dedirtti…
“YASSIADA DAVALARI
–KARAR-”
“On ay” süren
“Anayasa’yı İhlâl Davası Yargılamaları”, 14/8/1961,Pazartesi günü tamamlandı,
demiştik…
“11 Dava”nın
‘Yargılamaları’nın yapıldığı “Yassıada Davaları”nda, “Karar” ise “15 Eylül 1961” tarihinde açıklanıyor…
Ve merhum KELEŞOĞLU;
“117 Demokrat Partili(DP) Milletvekili Kadrosu” içinde; “5 yıl ağır hapse
mahkûm” edilenlerden…
Merhum Termeli
Demokrat Parti(DP) Samsun Milletvekili Abdullah KELEŞOĞLU, “Yassıada
Mahkemeleri”nde, “Yassıada Davaları”nda, sadece “Anayasa’yı İhlâl Davası”ndan
‘Yargılanmış’(!?)
Sonradan bu “beş
senelik ağırlaştırılmış hapse mahkumiyet cezası”nın, “Anayasa’yı İhlâl Suçu”nun
“4 senesine af” getirilmiş..Kalan 1 senelik “ağırlaştırılmış hapse mahkumiyet
cezası” da, 18.Ekim.1962’de, TBMM’nce çıkartılan ‘Af Kanunu ile’ serbest
bırakılmışlar…
27 Mayıs 1960…
14. Ekim.1960….
14.Ağustos.1961…
15.Eylül.1961 ve
18.Ekim.1962 tarihleri…
Merhum KELEŞOĞLU’nun “Yassıada
Hayatı”nı meydana getiren tarih aralıkları…
Toplam da iki seneyi
bulan ‘Yassıada Hayatı…’
“Sanık Abdullah
KELEŞOĞLU…”
“Yassıada Davaları”nı
meydana getiren ve “5 pdf formatı”ndaki “Anayasa’yı İhlâl Davası Tutanakları”nı
okumalarımızda; “(S/Z)alim BAŞOL” ‘Başkanlığı’ndaki, sözde “Yüksek Adalet
Divanı”na verilen “ifadeler”deki, yapılan “savunmalar”daki “fâsih lisân”,
“güzel Türkçe” ‘üslûbu’, bütün ‘tutanak okumaları’mız boyunca, bu fakiri , âdeta “mest ettiği”ni de, ‘vurgulu’
bir şekilde , “cay-ı dikkat” olarak da belirtmeliyim…
“SAMSUN BARO
BAŞKANI-SAMSUN YELKEN KULÜBÜ BAŞKANI” ve “MASON”LUĞA UZANAN HAYATI
“Yassıada da Bir Termeli:
Demokrat Parti(DP) Samsun Milletvekili Abdullah KELEŞOĞLU…”
Merhum KELEŞOĞLU;
1969’da ve 1971’de, “Samsun Baro Başkanlığı” da yapmış.(4)
Yine 1971-1973 seneleri
arasında ise ;“Samsun Yelken Kulübü Başkanlığı” da yapmış.(5)
Daha ‘genç’ denilecek
yaşlarda; Türkiye’mizde, merhum ‘Demokrasi Şehidi’ Ali Adnan MENDERES
‘rüzgârlarının estiği senelerde’, “Demokrat Parti(DP) Safları”nda “siyasî
mücadele” vermiş merhum KELEŞOĞLU; “1980-1981 Dönemi” ile “1981-1982 Dönemi”nde
ise; “İki Dönem”, “Samsun Rotary Kulübü Yönetim Kurulu Başkanlığı” yapması ile
de “Termeli Masonları”, “Terme’deki Masonları” meydana getirdiğini de
biliyoruz..(6)
“Termeli Masonlar…”
“Terme’deki Masonlar…”
Tıpkı “İşadamı Mete
BERK”ler gibi…
“Termeli İşadamı Mete
BERK” de, “1989-1990 Dönemi” ‘Başkan’lık; “1990-1991 Dönemi” ‘Başkan
Yardımcılığı’ ve yine “2001-2002 Dönemi”nde ‘Başkan’lık yaparak; (“Samsun Rotary
Kulübü Yönetim Kurulu”nun); “Termeli Masonları”, “Terme’deki Masonları” meydana
getirmekte…
“Necdet KELEŞOĞLU”,
“Abdullah KELEŞOĞLU”nun ‘nesi’(?), bilemiyoruz, fakat; ‘Necdet KELEŞOĞLU’ da,
“2006-2007 Dönemi”nde,”Samsun Rotary Kulübü Yönetim Kurulu Başkanlığı”;
“2010-2011 Dönemi”n de de; “Samsun Rotary Kulübü Yönetim Kurulu Başkan
Yardımcılığı” yapan isim…
Aynı şekilde; “Mehmet
Murat BERK” de, ‘Termeli İşadamı Mete BERK’in “nesi”(?), bilemiyoruz, fakat “2016-2017
Dönemi”, ‘Samsun Rotary Kulübü Yönetim Kurulu Başkanlığı’ yapan isim…
“Yassıdada Bir Termeli:
Demokrat Parti(DP) Samsun Milletvekili Abdullah KELEŞOĞLU”nun, 1954 ve 1957
senelerinde, “Demokrat Parti”li iken ve yine “Yassıada”da “Anayasa’yı İhlâl
Davası”nda ‘Yargılanırken’, “Mason” olduğuna dair bir “karine”, bir “delil”
yok!!!
“İlk defa ne zaman
Mason oldular?”
“Mason olmanın
sebepleri nelerdi?”
“Niye Mason oldular?”
Bu suâllerin
cevaplarını bilemiyoruz…
Fakat gerek
“Abdullah KELEŞOĞLU”nun da, gerek “Mete BERK”inde, 1980’lerden itibaren ‘Mason’
olduklarını ve “Termeli Masonları”, “Terme’deki Masonları” meydana
getirdiklerini ise “resmen” biliyoruz.(6)
TERME’DE
‘DEMOKRAT PARTİ(DP) VAKIASI-1946’lardan 2018’lere…
Esasında,
“Yassıada da Bir Termeli: Demokrat Parti(DP) Samsun Milletvekili Abdullah
KELEŞOĞLU” isimli bu ‘araştırma’mız; “Terme’de Demokrat Parti(DP)
Vakıası-1946’lardan 2018’lere” isimli “araştırma”mızın “girizgâhı”
mahiyetindedir…
“Demokrat
Parti(DP)’li”, Termeli, merhum ‘Bakan’larımızdan Refaaddin ŞAHİN’ler…
“Demokrat Parti(DP)’li”,
Termeli merhum Kadir GÜVEN’ler…
“Demokrat
Parti(DP)’li”, “Doğru Yol Parti(DYP)’li”, eski Terme Belediye Başkanı, Termeli
Yalçın KÜLAHLI’lar…
Hatta “Sabri ARSLAN”lar…
Ve “Demokrat
Parti(DP)’li”, “Doğru Yol Parti(DYP)’li”, eski
ismi ile “Bazlamaç Belde Belediye Başkanı” Ömer AKBULUT’lar…
Hatırımıza
gelenleri ile hatırımıza gelemeyenleri ile…
Bu “araştırma”mız, “1946’lardan
2018’lere, Terme’de Demokrat Parti(DP) Vakıası”nı anlamaya ve kavramaya
yöneliktir, vesselam…
Terme,
29.Temmuz.2018
İsmet
GÜLTEKİN
Araştırmacı-Yazar
ve Öğretmen
Dip
Notlar:
(1): www.tbmm.gov.tr,Milletvekilleri
Albümü,TBMM Albümü,1920-2010, 2. Cilt, 1950-1980
(2) Emine
Gürsoy NASKALİ,Yasssıada Zabıtları,11 Kitap Seti,Kitapevi Yayınları
(3):
acikerisim.tbmm.gov.tr,Anayasa’yı İhlâl Davası Tutanakları, 5 pdf formatı
(4): www.samsunbarosu.org.tr,’Eski
Dönem Baro Başkanları’
(5): www.samsunyelken.org,Eski dönem
Başkanlarımız
